Môi Trường Marketing Là Gì? Phân Tích Các Yếu Tố Trong Môi Trường Marketing

Môi trường marketing là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh. Nó đề cập đến tất cả các yếu tố bên trong và bên ngoài một công ty có thể ảnh hưởng đến quá trình tiếp cận và tương tác với khách hàng của họ. Việc hiểu rõ về môi trường marketing sẽ giúp các doanh nghiệp có được cái nhìn toàn diện về môi trường kinh doanh, từ đó giúp họ thiết lập chiến lược và kế hoạch marketing hiệu quả.

Môi trường Marketing là gì?

Môi trường marketing là tập hợp các yếu tố bên ngoài và bên trong của doanh nghiệp, tác động tích cực hoặc tiêu cực đến các hoạt động marketing của nó, và luôn chuyển động và thay đổi để tạo ra các điều kiện kinh doanh mới cho doanh nghiệp đó.

Các yếu tố này có thể ảnh hưởng đến việc tiếp cận khách hàng, phân tích thị trường, chiến lược sản phẩm, giá cả, quảng cáo và phân phối sản phẩm. Môi trường marketing thường thay đổi liên tục, do đó các nhà quản lý marketing cần phải đánh giá và ứng phó với các yếu tố này để đảm bảo thành công của chiến lược marketing của họ.

Môi trường Marketing của một doanh nghiệp được phân chia thành môi trường bên trong và bên ngoài. Môi trường bên ngoài được chia thành hai phần: môi trường vi mô và môi trường vĩ mô.

Môi trường bên trong

Môi trường bên trong của doanh nghiệp bao gồm toàn bộ các yếu tố và lực lượng nội bộ của tổ chức, ảnh hưởng đến hoạt động tiếp thị của nó. Các thành phần này có thể được phân loại lại thành các nhóm như sau:

• Nhân viên
• Tài chính
• Máy móc
• Cung ứng nguyên vật liệu

Môi trường bên trong của doanh nghiệp nằm trong tầm kiểm soát của Marketer và có thể thay đổi khi môi trường bên ngoài thay đổi.

Môi trường bên ngoài

Môi trường bên ngoài bao gồm toàn bộ các yếu tố không nằm trong tầm kiểm soát của doanh nghiệp, bao gồm các tiến bộ công nghệ, thay đổi quy định, các lực lượng xã hội, kinh tế và sự cạnh tranh. 

Mặc dù các yếu tố này không thể kiểm soát được, tuy nhiên việc phát hiện và nghiên cứu các thay đổi và xu hướng của chúng sẽ mang lại cho doanh nghiệp và nhóm tiếp thị của bạn sức mạnh để duy trì đà tăng trưởng. Môi trường marketing bên ngoài có thể được chia thành hai phần chính là môi trường marketing vi mô và vĩ mô.

Tầm quan trọng của môi trường Marketing

Sau khi phân tích môi trường marketing, các nhà quản lý cần đưa ra quyết định kinh doanh đúng đắn, hiểu rõ nhu cầu và hành vi của khách hàng, lập kế hoạch ngân sách hợp lý, nhận ra các cơ hội và mối đe dọa tiềm ẩn, đồng thời xây dựng một chiến lược tiếp thị hiệu quả.

Để tham gia thị trường, bạn cần phải tìm hiểu môi trường marketing trước đó vì thị trường luôn phát triển và nhu cầu của khách hàng luôn thay đổi. Điều này bao gồm phân tích các yếu tố sinh thái, nhân khẩu học, kinh tế, chính trị và văn hóa xã hội tại các địa điểm mới để cung cấp cho khách hàng sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu của họ.

Sau khi đánh giá môi trường marketing, bạn sẽ có hiểu biết về những đặc điểm, chiến lược quảng cáo và kênh tiếp thị nào hoạt động tốt hơn và tương hợp với thị trường mục tiêu của bạn. Điều này giúp bạn xác định được nhu cầu và mong muốn của khách hàng và phân tích các sản phẩm mà đối thủ cạnh tranh cung cấp.

Môi trường Marketing vi mô 

Môi trường Marketing vi mô là gì?

Theo Zorraquino (2020), môi trường marketing vi mô là tập hợp các yếu tố có liên quan đến môi trường nội bộ của công ty và có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định thị trường của họ. Môi trường này bao gồm những yếu tố chặt chẽ liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp và có tác động đến chức năng của nó. 

Các yếu tố này bao gồm khách hàng, nhân viên, nhà cung cấp, nhà bán lẻ và nhà phân phối, cổ đông, đối thủ cạnh tranh, chính phủ và công chúng, và đều được kiểm soát ở một mức độ nhất định.

Khách hàng

Để đạt được thành công, tổ chức phải đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng, đây là yếu tố quan trọng mang lại lợi nhuận và giá trị cho cả công ty và khách hàng. 

Để làm được điều này, công ty cần phải phân tích kỹ các mong đợi của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ của mình để có thể đáp ứng tốt hơn. Chú ý rằng khách hàng là yếu tố không thể thiếu và nếu không có họ thì không doanh nghiệp nào có thể tồn tại lâu dài được.

Đối thủ cạnh tranh

Đối thủ cạnh tranh là các đối thủ kinh doanh trong cùng lĩnh vực hoạt động. Để đối phó với sự cạnh tranh khốc liệt, công ty cần phải tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm của mình. 

Cần chú ý rằng, để tồn tại và phát triển trong thị trường cạnh tranh, công ty cần phải giám sát cẩn thận các động thái của đối thủ cạnh tranh (bao gồm cả đối thủ tiềm năng) và dự đoán các phản ứng của họ đối với các động thái của mình. 

Nhà cung cấp

Sự không chắc chắn trong việc cung cấp đôi khi tạo ra áp lực lên các công ty, đặc biệt là khi các doanh nghiệp phải duy trì một mức hàng tồn kho cao để đảm bảo nguồn cung. Mối quan hệ giữa các nhà cung cấp và doanh nghiệp là một mối quan hệ hai chiều, trong đó hai bên phụ thuộc lẫn nhau để đạt được sự phát triển bền vững. Việc lựa chọn các nhà cung cấp phù hợp và đáp ứng các yêu cầu của doanh nghiệp là rất quan trọng.

Doanh nghiệp cần xem xét hai khả năng lợi ích giữa nhà cung cấp và chính mình:

• Trường hợp 1: Duy trì mối quan hệ lâu dài, tạo sự hợp tác tốt, giúp doanh nghiệp giảm chi phí đầu vào, tuy nhiên, doanh nghiệp sẽ mất đi sự tự do trong việc lựa chọn nguồn cung cấp.
• Trường hợp 2: Lựa chọn hợp tác với các nhà cung cấp trong thời gian ngắn, thay đổi linh hoạt để tìm kiếm sự đa dạng và thoải mái trong lựa chọn, tuy nhiên, điều này không có lợi cho tài chính của doanh nghiệp.

Đại lý và nhà phân phối

Các đối tác kênh đóng vai trò quan trọng trong định hình thành công của chiến lược tiếp thị bởi vì chính họ là người tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, cung cấp thông tin và gợi ý về nhu cầu và mong muốn của khách hàng liên quan đến sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp.

Nhà đầu tư

Nhà đầu tư trong công ty là những người sở hữu tài sản lớn và có khả năng ủng hộ cho các dự án của công ty. Một trong những mục tiêu quan trọng của công ty là thu hút được nhiều nhà đầu tư hơn để có thể đầu tư vào các dự án mới. 

Tuy không có ảnh hưởng trực tiếp đến các chính sách về môi trường marketing, nhưng công ty cần thực hiện các hoạt động truyền thông và tiếp thị hiệu quả để thu hút nhà đầu tư và đem lại lợi nhuận cho công ty.

Môi trường Marketing vĩ mô

Môi trường Marketing vĩ mô là gì?

Môi trường vĩ mô bao gồm tất cả các yếu tố bên ngoài mà có thể ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến các hoạt động marketing của một doanh nghiệp. Khác với môi trường vi mô chỉ tác động đến một lĩnh vực hoặc một khu vực cụ thể, môi trường vĩ mô là điều kiện tồn tại trong toàn bộ nền kinh tế.

Môi trường vĩ mô được cấu thành từ các yếu tố bên ngoài và các lực tác động đến toàn bộ ngành nhưng không có tác động trực tiếp đến doanh nghiệp.

Môi trường kinh tế 

Các doanh nghiệp cần phải chú ý đến các yếu tố kinh tế ngắn hạn và dài hạn, cũng như sự can thiệp của chính phủ trong nền kinh tế. Thông thường, các doanh nghiệp sẽ sử dụng các phân tích về các yếu tố kinh tế để đưa ra quyết định đầu tư vào các ngành và khu vực tương ứng.

• Tình trạng của nền kinh tế: Trong mỗi chu kỳ kinh tế, doanh nghiệp sẽ phải đưa ra những quyết định phù hợp với tình hình kinh tế hiện tại và điều chỉnh chiến lược kinh doanh để đạt được hiệu quả tối đa.
• Các yếu tố tác động đến nền kinh tế: lãi suất, lạm phát,...
• Các chính sách kinh tế của chính phủ: luật tiền lương cơ bản, giảm thuế, trợ cấp,....
• Có tầm nhìn xa về nền kinh tế: triển vọng nền kinh tế tăng, gia tăng mức GDP,...

Môi trường công nghệ

Thế giới vẫn đang trong giai đoạn cách mạng công nghệ, toàn cầu chứng kiến sự xuất hiện liên tục của nhiều công nghệ mới được tích hợp vào các sản phẩm và dịch vụ. So với 30 năm trước, khi máy tính chỉ được sử dụng để tính toán, hiện nay nó đã có thể thay thế hoàn toàn một con người trong công việc. 

Trước đây, chúng ta sử dụng máy ảnh chụp bằng phim, nhưng hiện nay các hãng sản xuất phim cho máy ảnh đã không còn nhiều. Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông, các công nghệ hiện đại đã kết nối các khoảng cách địa lý và truyền tải thông tin. Các yếu tố này có thể được phân tích dựa trên:

• Chính phủ và doanh nghiệp đang đầu tư mạnh vào công tác nghiên cứu và phát triển (R&D). Trong thập niên 60-70 của thế kỷ trước, Nhật Bản đã tạo ra một bước nhảy vọt về kinh tế khiến thế giới phải ngưỡng mộ, chủ yếu nhờ vào sự phát triển của nhân tài và công nghệ mới. Ngày nay, Nhật Bản vẫn là quốc gia đứng đầu về tỷ lệ đầu tư vào nghiên cứu trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trên toàn thế giới. Việc hợp tác giữa doanh nghiệp và Chính phủ nhằm nghiên cứu và tạo ra các công nghệ mới, vật liệu mới... sẽ góp phần tích cực cho nền kinh tế.
• Công nghệ tiến bộ nhanh chóng, chu kỳ cập nhật ngắn hơn: Trong quá khứ, việc tăng tốc độ bộ vi xử lý lên gấp đôi thường mất rất nhiều thời gian cho các hãng sản xuất, nhưng hiện nay chỉ mất khoảng 2-4 năm để đạt được mục tiêu này. Máy tính và điện thoại thông minh mới chỉ sau nửa năm đã trở nên lạc hậu so với các công nghệ và phần mềm ứng dụng mới nhất.

Để thành công trong việc tiếp cận thị trường, các nhà làm marketing cần có hiểu biết sâu rộng về sự thay đổi trong môi trường kỹ thuật và khả năng của các công nghệ mới để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Họ cần phải tăng cường sự cộng tác với các chuyên gia nghiên cứu và phát triển để khuyến khích việc nghiên cứu có sự định hướng theo thị trường.

Môi trường nhân khẩu học

Nhân khẩu học, một khoa học nghiên cứu về dân số trên các khía cạnh như tỷ lệ tăng trưởng, phân bố dân cư, cơ cấu lứa tuổi, tỷ lệ sinh và tỷ lệ chết, cơ cấu lao động, mức thu nhập, giáo dục và các đặc tính kinh tế - xã hội khác, có thể được sử dụng để dự đoán nhu cầu tiêu dùng sản phẩm trong tương lai.

Môi trường Văn hoá - Xã hội

Các khu vực trên thế giới đều có những giá trị văn hóa và yếu tố xã hội đặc trưng riêng, điều này ảnh hưởng đến thói quen tiêu dùng của người dân ở địa phương. Giá trị văn hóa là những điều cơ bản của một xã hội và cần được bảo vệ chặt chẽ, đặc biệt là các giá trị tinh thần. 

Chẳng hạn, không thể ăn thịt heo ở các nước Hồi giáo. 

Ở Việt Nam, sự pha trộn giữa các nền văn hóa rõ ràng được thể hiện thông qua việc lan rộng trào lưu văn hóa Hàn Quốc gần đây. Bằng cách quan sát xung quanh, ta dễ dàng nhận thấy những cô gái tạo kiểu tóc, trang điểm và ăn mặc theo phong cách Hàn Quốc. Tất cả những điều này bắt nguồn từ làn sóng âm nhạc và phim ảnh Hàn Quốc (Hallyu).

Môi trường Chính trị - Pháp luật

Yếu tố chính trị và luật pháp có tầm ảnh hưởng rộng lớn đến tất cả các ngành kinh doanh trên một vùng lãnh thổ, và có thể ảnh hưởng đến khả năng tồn tại và phát triển của các ngành này. Khi kinh doanh trên một đơn vị hành chính, các doanh nghiệp bắt buộc phải tuân thủ các yếu tố thể chế và luật pháp tại khu vực đó. Các yếu tố này thường được phân tích theo các khía cạnh sau:

• Chính sách thuế: Các chính sách thuế liên quan đến xuất khẩu, nhập khẩu, tiêu thụ và thu nhập sẽ có tác động đáng kể đến doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp.
• Các đạo luật liên quan: Luật doanh nghiệp, luật lao động, luật đầu tư,...
• Chính sách: Chính sách thương mại, chính sách phát triển ngành, phát triển kinh tế,....

Tổng kết

Tóm lại, môi trường Marketing hiện nay đòi hỏi doanh nghiệp phải liên tục thích nghi với các thay đổi nhanh chóng, để có thể cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ. Nếu không thì doanh nghiệp sẽ bị tụt lại phía sau, lâu dài có thể doanh nghiệp sẽ bị mất chỗ đứng trên thị trường.